Ιστορία της Ελλάδος

Ιστορία της Ελλάδος ΠΖ΄
Ολιβιέρου Γολσμιθίου, Βιέννη 1805

περί των κρατικών εσόδων

Τα εισοδήματα ταύτης της πόλεως, κατά τον Αριστοφάνην[1], ανέβαινον έως δύο χιλιάδες τάλαντα, τα οποία συνηθροίζοντο το κυρίως από τους φόρους, οπού έρριπτον εις την Γεωργικήν, εις την πώλησιν των ξύλων, από τα μεταλλεία, από τας συνεισφοράς των συμμάχων, από ένα κεφαλικόν φόρον, οπού επέβαλλον εις τους κατοίκους της χώρας, εγχωρίους τε και ξένους, και από άλλας τυχηράς χρηματικάς ποινάς διαφόρων ανομημάτων. Από αυτά τα εισοδήματα επλήρωνον τα στρατεύματα τόσον της ξηράς, όσον και της θαλάσσης, έκτιζον, και ώπλιζον τους στόλους, διετήρουν και διώρθωνον δημόσια κτήρια, ναούς, τείχη, λιμένας, και φρούρια. Όταν όμως ήρξατο να εκκλίνη η Δημοκρατία προς την πτώσιν, τα περισσότερα κατηναλώθησαν εις ματαίας δαπάνας, ως εις αγώνας, εορτάς, και θέατρα, τα οποία απήτουν αναρίθμητα χρήματα, και δεν ήσαν κατ’ ουδένα τρόπον ωφέλιμα εις την επαρχίαν.

παιδεία

Αλλ’ η μεγαλυτέρα δόξα των Αθηνών ην, ότι ήσαν το σχολείον, και η κατοικία παντός είδους τεχνών, και επιστημών· επειδή εις αυτάς έλαβον την αρχήν η Ποιητικήν, Ρητορική, Φιλοσοφία, και η Μαθηματική, και εφθασαν σχεδόν εις την ανωτάτην αυτών εντέλειαν. Όλοι οι νέοι εστέλλοντο πρώτον να διδαχθώσι την Γραμματικήν υπό διδασκάλων, οίτινες εδίδασκον αυτούς κανονικώς, και κατά τας αρχάς της Ελληνικής διαλέκτου. Η Ρητορική εσπουδάζετο με περισσότέραν έτι επιμέλειαν· επειδή αύτη ωδηγεί τον άνθρωπον εις τα μεγαλήτερα αξιώματα της Δημοκρατίας. Με την σπουδήν της Ρητορικής ην ηνωμένη και η της φιλοσοφίας, η οποία εμπεριείχεν όλας τας λοιπάς επιστήμας. Εις αυτά τα τρία είδη των επιστημών ήσαν πολλοί έμπειροι διδάσκαλοι, των οποίων όμως ο τύφος ην ως σύνηθες πολύ μεγαλήτερος, παρέξ το επάγγελμά των.

[1] Εν Σφηξ. ςι΄χ. 658.