Ιστορία της Ελλάδος

Ιστορία της Ελλάδος
Ολιβιέρου Γολδσμιθίου, Βιέννη 1805

Κλεισθένης, Κλεομένης
και η αποκατάσταση της δημοκρατίας

Ούτοι οι νόμοι, οι οποίοι φανερώς έγιναν διά να αυξήσωσι την δύναμιν του δήμου, τόσον απήρεσαν εις τον Ισαγόραν, οπού αντί να υποταχθή, προέκρινε κάλλιον να καταφύγη εις τον Κλεομένη, τον βασιλέα της Σπάρτης, όστις υπεσχέθη να τον διαυθεντεύση. Επ’ αληθείας, οι Λακεδαιμόνιοι εζήτουν μόνον μίαν αρμοδίαν πρόφασιν να σμικρύνωσι, και να καταλύσωσι την δύναμιν των Αθηναίων, τους οποίους προ ολίγου κατά την προσταγήν του χρησμού είχον ελευθερώση από την Τυραννίαν. Όθεν ο Κλεομένης λαβών ευκαιρίαν διά την διχόνοιαν της πόλεως, εμβήκεν εις τας Αθήνας, και εξώρισε τον Κλεισθένη, και μετ’ αυτού περισσότερον από επτακοσίας Φαμηλίας, αι οποίαι εκράτουν μετ’ αυτού εις τα τελευταίας ταραχάς· μη ευχαριστούμενος δε με τούτο μόνον, ηγωνίζετο να καινοτομήση την πολιτείαν, αλλά καταδιωκόμενος ανδρείως από την Βουλήν, εκυρίευσε την ακρόπολιν, τέλος δε εν δυσίν ημέραις ηναγκάσθη να αναχωρήση. Ο Κλεισθένης μαθών, ότι έφυγεν ο εχθρός, επέστρεψε μετά των οπαδών του, και βλέπων ήδη αδύνατον να απολάυση την υπέροχον δύναμιν, αποκατέστησε πάλιν την δημοκρατικήν διοίκησιν, καθώς την είχε συστήση ο Σόλων[1].

[1] Ισοκ. Αρειοπ.

Ιστορία της Ελλάδος

Ιστορία της Ελλάδος ΡΒ΄
Ολιβιέρου Γολδσμιθίου, Βιέννη 1805

Κεφάλαιον Ε΄

Από της εξώσεως του Ιππίου, έως της τελευτής του Δαρείου.

Κλεισθένης και Ισαγόρας
εξοστρακισμός

Τοιαύτη ην η κατάστασις των Αθηνών τε, της Σπάρτης, και των γειτνιαζουσών μικροτέρων επαρχιών, όταν η περσική Μοναρχία άρχησε να λαμβάνη μέρος, και να περιπλέκηται εις τας διαφοράς των, αιρουμένη ως κριτής των υπέρ της ελευθερίας αγώνων τους, με σκοπόν μόνον να καταλύση την ελευθερίαν όλων. Ημείς διηγήθημεν ανωτέρω, ότι ο Ιππίας πολιορκηθείς εν Αθήναις, διά να εξαγοράση τους αιχμαλώτους παίδας, συγκατένευσε να παραιτήση την Μοναρχίαν, και να αφήση το βασίλειον των Αθηνών εις πέντε ημερών διάστημα. Ως τόσον, αι Αθήναι απολαβούσαι την ελευθερίαν, δεν είχον την εξ αυτής νομιζομένην ησυχίαν· επειδή δύο από τους πρώτους πολίτας, ο Κλεισθένης, φίλος του λαού, και ο Ισαγόρας, φίλος των πλουσίων, άρχησαν να αγωνίζωνται δι’ εκείνην την δύναμιν, διά την κατάλυσιν της οποίας προ ολίγου έκλινον εκ συμφώνου[1] . Ο πρώτος τούτων, όστις ην παρά τω δήμω ο προσφιλέστερος, έκαμε μεταβολήν εις την διοίκησιν, αντί των τεσσάρων φυλών, αφ’ ων συνίσταντο οι Αθηναίοι πρότερον, αυξήσας τον αριθμόν εις δέκα[2] . Αυτός εισήγαγε προσέτι τον τρόπον να ψηφηφορώσι διά του ονομαζομένου Οστρακισμού, ο οποίος εγίνετο κατά τον ακόλουθον τρόπον. Κάθε ελεύθερος ανήρ, όχι νεώτερος των εξήκοντα ετών, έγραφε το όνομα τινών πολιτών, των οποίων η δύναμις, είτε η τύχη είχε γένη κατά τον σκοπόν του επικίνδυνος τη πολιτεία, επάνω εις το όστρακον (όθεν και το όνομα της ψηφηφορίας Οστρακισμός), και εκείνος, εις ον έπιπτον αι περισσότεραι ψήφοι[3] , εξωστρακίζετο, ήτοι εξωρίζετο εις διάστημα δέκα χρόνων.

[1]Ηρόδ. Βιβ. Ε΄ παρ. 66-72.
[2]Αριστ. Πολ. Σ΄, 4. Πολυδ. Η’. 9. παρ. 109. 110.
[3]Αι ψήφοι έπρεπε να είναι τουλάχιστον 6000 τον αριθμόν.

Ιστορία της Ελλάδος

Ιστορία της Ελλάδος ΡΑ΄

Ολιβιέρου Γολσμιθίου, Βιέννη 1805

Διπολισμός

Αθήνα και Σπάρτη

Τοιαύται ήσαν αι δύο επαρχίαι, οπού τρόπον τινά αυταί μόναι είχον όλην την δύναμιν της Ελλάδος· και μ’ όλον οπού πολλά μικρά βασίλεια ήσαν ανεξάρτητα, ως τόσον αυτά εχρεώστουν την ασφάλειάν των εις την αντιζηλίαν τούτων των δύο ισχυρών ανταγωνιστών, και πάντοτε εύρισκον εις τον ένα σκέπην, όταν κατεθλίβοντο από τον άλλον. Επ’ αληθείας τόσον η ανομοιότης των εθίμων, ηθών, και της ανατροφής, όσον και η πολιτική αυτών φιλαρχία προυξένει, και υπέθαλπε την διάιρεσιν των δύο αυτών επαρχιών. Οι Λακεδαιμόνιοι ήσαν αυστηροί, και ολίγον θηριώδους χαρακτήρος· επειδή η αυστηρά διοίκησις, και η τραχεία ζωή έκαμον τα ήθη των πολλά σκληρά, και ακαταδάμαστα. Οι Αθηναίοι ήσαν φύσει πολιτικοί, και αστείοι, εύθυμοι εν αλλήλοις, εύσπλαχνοι προς τους μικροτέρους, πλην φιλοτάραχοι, άστατοι, δειλοί φίλοι, και ισχυρογνώμονες υπερασπισταί. Διά τούτο καμμία από αυτάς τας Δημοκρατίας δεν εδύνατο να ελκύση προς εαυτήν τα άλλας μικράς επαρχίας της Ελλάδος· και μ’ όλον οπού η φιλαρχία αυτών δεν έδιδεν εις την χώραν πολυχρόνιον ησυχίαν, ως τόσον τα κοινά ελαττώματα ήσαν πάντοτε εμπόδιον προς έκτασιν της δυνάμεώς των. Κατ’ αυτόν τον τρόπον η μεν αμοιβαία ζηλοτυπία τούτων των επαρχιών εκράττει και τας δύο πάντοτε ετοίμους εις πόλεμον, τα δε κοινά των ελαττώματα διεφύλαττον τας μικροτέρας επαρχίας εις ανεξαρτησίαν.

Ιστορία της Ελλάδος

Ιστορία της Ελλάδος Ρ΄
Ολιβιέρου Γολδσμιθίου, Βιέννη 1805

στρατιωτικά

Ο πεζός στρατός των Ελλήνων συνίστατο από δύο είδη στρατιωτών, ων το μεν ην βαρέως ωπλισμένον, και εφόρει μεγάλας ασπίδας, κοντάρια, και μαχαίρας· το δε ψιλώς, και εφόρει κοντάρια, τόξα, και σφενδόνας. Ούτοι ετάττοντο κυρίως εις το μέτωπον της μάχης, ή εις τας πτέρυγας, διά να τοξεύωσιν, ή να σφενδονίζωσι κοντάρια, και λίθους επί τον εχθρόν, έπειτα δε κατέφευγον διά των διαστημάτων οπίσω των ταγμάτων, διά να ορμήσωσι πάλιν επί τον εχθρόν, αν έφευγε.

Οι Αθηναίοι ήσαν σχεδόν πολλά αμαθείς εις την Ιππικήν· και οι Λακεδαιμόνιοι άρχισαν την χρήσιν αυτής μετά τον Μεσσηνιακόν πόλεμον. Ούτοι εσύναζον τους ίππους από μίαν μικράν πόλιν όχι μακράν της Λακεδαίμονος, ονομαζομένη Σκύρον, και κατέτεττον πάντοτε το Ιππικόν εις το άκρον της αριστεράς πτέρυγος, νομίζοντες αυτήν την θέσιν αρμοδιωτέραν δι’ αυτό.

Εκ του εναντίου δε, οι Αθηναίοι υπερέβαινον όλας τας επαρχίας της Ελλάδος κατά την Ναυτικήν, επειδή είχον ευρύχωρον αιγιαλόν, και ετίμων το εμπορικόν επάγγελμα. Τα πλοία των ήυξανον, και τέλος ήσαν ικανά να εκφοβίσωσι τους μεγάλους στόλους της Περσίας.

Ιστορία της Ελλάδος

Ιστορία της Ελλάδος ΠΘ΄
Ολιβιέρου Γολδσμιθίου, Βιέννη 1805

στρατιωτικά

Ως τόσον, με όλον οπού η δύναμις της Σπαρτιατικής επαρχίας ην μεγάλη, οι Σπαρτιάται ήσαν ικανώτεροι να διαυθεντεύωσι τον τόπο των κατά των εχθρών, παρά να κινώσιν αυτοί εις άλλους τον πόλεμον. Αυτοί εφρόντιζον πάντοτε να οικονομώσιν όσον το δυνατόν τους στρατιώτας· και επειδή είχον ολίγα χρήματα, δεν εδύναντο να στέλλωσι το στράτευμα εις μακράς εκστρατείας.

Τα στρατεύματα των Αθηνών τε, και της Σπάρτης, συνίσταντο από τέσσαρα είδη στρατιωτών, δηλ. από πολίτας, συμμάχους, μισθωτούς, και δούλους. Το πλείστον μέρος των στρατιωτών και των δύο δημοκρατιών συνίστατο από συμμάχους, οι οποίοι επληρώνοντο από τους πολίτας· οι δε ξένοι οπού εστρατεύοντο επί μισθώ, ωνομάζοντο μισθωτοί. Ο αριθμός των δούλων, οπού ηκολούθει κάθε στράτευμα, ην πολλά μεγάλος· και μάλιστα οι Σπαρτιάται μετεχείριζον τους Είλωτας ως ψιλόν πεζικόν.