Ιστορία της Ελλάδος

Ιστορία της Ελλάδος ΝΘ΄

Ολιβιέρου Γολδσμιθίου, Βιέννη 1805

Διοικητικές μεταβολές

Τέλος πάντων, ο πόθος των Αθηναίων να διοικώνται και αυτοί από γεγραμμένους νόμους, προυξένησε μίαν μεταβολήν εις την διοίκησιν[1]· επειδή εις διάστημα ενός αιώνος, και έτι προς, είχον ιδή τα εκ των νόμων της Σπαρτιατικής πολιτείας καλά αποτελέσματα, και αυτοί ως σοφώτεροι απ’ εκείνους, ήλπιζον και μεγαλήτερον όφελος εκ νέας διοικήσεως. Όθεν εξελέξαντο νομοθέτην, άνδρα σοφόν μεν και δικαιότατον, αυστηρόν δε υπέρ το μέτρον, ονομαζόμενον Δράκοντα[2]. Ούτος, αγκαλά καμμία επαρχία δεν φαίνεται να είχε γεγραμμένους νόμους προ αυτού, δεν εφοβήθη να συστήση τους αυστηροτάτους νόμους[3], οι οποίοι διώριζον την αυτήν ποινήν επίσης και κατά των μεγίστων, και κατά των σμικροτάτων εγκλημάτων, τιμωρούντες όλα τα πταίσματα με θάνατον, περί ων και λέγουσιν, ότι δι’ αίματος, ουχί δε διά μέλανος εγράφησαν. Ούτος ο Νομοθέτης ερωτηθείς ποτε, διατί εις τα πλείστα αδικήματα ζημίαν έταξε θάνατον, απεκρίθη ότι, «τα μεν μικρά είναι άξια θανάτου, περίδε των μεγάλων δεν ημπόρεσε να εύρη μεγαλητέραν ποινήν». Πλην διά την υπέρμετρον αυστηρότητα δεν ετηρούντο οι θεσμοί επ’ ακριβές· επειδή ποτέ μεν η φιλανθρωποία των κριτών, ποτέ δε προς τον εναγόμενον έλεος, όταν το σφάλμα του δεν ήτον ανάλογον με την ποινήν, και ποτε με το να μην ήθελον οι μάρτυρες να ζητήσωσι μίαν πολλά άσπλαγχνον ικανοποίησιν, έτι δε και ο φόβος τούτων από της οργής του λαού, όλα αυτά ομού έκαμον τους νόμους ακύρους πριν της στερεώσεώς των. Και ούτως ούτοι οι νέοι νόμοι ενήργουν κατ’ αυτού του τέλους των, και διά την άκραν αυτών αυστηρότητα δεν επαιδεύοντο μετά ταύτα μήτε τα ολεθριώτατα εγκλήματα.

[1] κτ.κ. 3380
[2] Πλουτ. εν Σόλ. Ο Δράκων ην τότε Άρχων.
[3] Οι νόμοι του Δράκοντος ωνομάζοντο θεσμοί.