Ιστορία της Ελλάδος

Ιστορία της Ελλάδος Λ'
Ολιβιέρου Γολδσμιθίου, Βιέννη 1805.

Λυκούργος

Εντεύθεν είναι φανερόν, ότι αύτη η μικρά πολιτεία, διοικουμένη νε ταραχήν και καταδυναστείαν, απήτει αναμφιβόλως αυστηρούς νόμους, και σκληράν παιδείαν, όπερ και έγινε τέλος πάντων από τον Λυκούργον, ένα από τους πρώτους και ενδοξοτάτους νομοθέτας, οπού έδειξε ποτέ δακτυλοειδώς η ανθρωπότης. Αναμφιβόλως δεν υπάρχει κανένα πράγμα εις την πολιτικήν ιστορίαν τόσον αξιομνημόνευτον και βέβαιον, όσον οι νόμοι, και το πολιτικόν σύστημα του Λυκούργου. Επειδή ποίον άλλο βέβαια ημπορεί να προξενήση περισσότερον θάμβος και έκπληξιν, ή να βλέπωμεν ένα στασιώδες και άγριον γένος, να κλίνη εκουσίως τον αυχένα εις νόμους, απαγορεύοντας κάθε σαρκικήν ηδονήν και ηδυπάθειαν, και να απαρνήται μόνον υπέρ της πατρίδος όλας τα ηδονάς και ευφροσύνας της μοναδικής ζωής και να διάγη κατά τους οίκους του μίαν ζωήν σεμνοτέραν, και αυστηροτέραν και από εκείνην την ενδεχομένην σκληροτάτην των στρατιωτών. Και το παραδοξότερον, να επιτελώσιν όλ’ αυτά η επιμονή και το αξίωμα ενός και μόνου Νομοθέτου, όστις έδωκε γενναίως το πρώτον παράδειγμα της αυστηράς εγκρατείας, και σκληραγωγίας εις τον εαυτόν του.