Τετάρτη 27 Ιανουαρίου 2010

Ιστορία της Ελλάδος


Ιστορία της Ελλάδος ΛΑ΄
Ολιβιέρου Γολδσμιθίου, Βιέννη 1805.



Λυκούργος – βίος

Ο Λυκούργος ην υιός του Ευνόμου, ενός των δύο βασιλέων της Σπάρτης, όστις, αποθανόντος του πρεσβυτέρου αδελφού του Πολυδέκτου ακλήρου, περάλαβε μεν κατά διαδοχήν το σκήπτρον της βασιλείας, αλλά δι’ εν απροσδόκητον συμβεβηκός ηναγκάσθη μετά τινα καιρόν να παραιτήση την βασιλείαν. Επειδή, μαρτυρηθείσης της γυναικός του αδελφού του εγκύου, το δίκαιόν του έγινεν αμφίβολον(1). Ε’αν ήτον άλλος, όχι τόσον ενάρετος ως αυτός, ήθελε κινήση πάντα λίθον να επιμείνη εις τον θρόνον, εν ω μάλιστα και το προς αυτόν πρόβλημα της βασιλίσσης εφαίνετο αρμοδιώτατον προς τον σκοπόν του, η οποία τω υποσχέθη να φονεύση το γεννηθησόμενον βρέφος, επί συμφωνία να την υπανδρευθή, και να την κάμη κοινωνόν της βασιλείας. Αλλ’ ο Λυκούργος σοφώς απέκρυψε την οργήν του εις το τοιούτον απάνθρωπον πρόβλημα, και φοβούμενος μήπως βάλη τον σκοπόν της και εις πράξιν, εβεβαίωσεν αυτή, ότι ευθύς οπού γεννηθή το παιδίον, αυτός ο ίδιος ήθελε φροντίση να ο φονεύση. Μετ’ ου πολύ εγέννησεν η βασιλισσα αρσενικόν, το οποίον επρόσταξεν ο Λυκούργος, εν ω εδείπνει μετά των κριτών, να το φέρωσιν έμπροσθέν του, και λαβών εκάθισεν αυτό επί τον βασιλικόν θρόνον, ονομάσας προς σημείον χαράς εαυτού τε και του λαού, Χαρίλαον. Κατ’ αυτόν τον τρόπον ου μόνον περέβλεψεν ο Λυκούργος το συμφέρον του διά το χρέος, αλλά και το μέγιστον, εξηκολούθει την διοίκησιν ουχί ως βασιλεύς(2), αλλ’ ως πρόδικος και επίτροπος, φοβούμενος δε την οργήν της βασιλίσσης, και βλέπων το βασίλειον εις άκραν ταραχήν, και αταξίαν, απεφάσισε περιηγούμενος(3) να αποφύγη μεν τους κινδύνους από του ενός, να εύρη δε ιατρικόν διά το ελάττωμα του ετέρου.

(1) Ο μεν Πολυδέκτης ην εκ της πρώτης γυναικός του Ευνόμου, ο δε Λυκούργος εκ της δευτέρας.
(2) Ως βασιλεύς διώκησεν οκτώ μήνας. Πλ. Εν Λυκ.
(3) Τον δρόμο της αυτοεξορίας (περιήγησης) θα πάρει αργότερα και ο Σόλων ο Αθηναίος, επιθυμώντας κατ’ αυτόν τον τρόπο να επιβάλει την εισηγουμένη υπό του ιδίου νομοθετική μεταρρύθμιση στην Αθήνα. Ιωάννου Παραγυιού. Σχόλια.

Τετάρτη 20 Ιανουαρίου 2010

Ιστορία της Ελλάδος


Ιστορία της Ελλάδος Λ'
Ολιβιέρου Γολδσμιθίου, Βιέννη 1805.

Λυκούργος

Εντεύθεν είναι φανερόν, ότι αύτη η μικρά πολιτεία, διοικουμένη νε ταραχήν και καταδυναστείαν, απήτει αναμφιβόλως αυστηρούς νόμους, και σκληράν παιδείαν, όπερ και έγινε τέλος πάντων από τον Λυκούργον, ένα από τους πρώτους και ενδοξοτάτους νομοθέτας, οπού έδειξε ποτέ δακτυλοειδώς η ανθρωπότης. Αναμφιβόλως δεν υπάρχει κανένα πράγμα εις την πολιτικήν ιστορίαν τόσον αξιομνημόνευτον και βέβαιον, όσον οι νόμοι, και το πολιτικόν σύστημα του Λυκούργου. Επειδή ποίον άλλο βέβαια ημπορεί να προξενήση περισσότερον θάμβος και έκπληξιν, ή να βλέπωμεν ένα στασιώδες και άγριον γένος, να κλίνη εκουσίως τον αυχένα εις νόμους, απαγορεύοντας κάθε σαρκικήν ηδονήν και ηδυπάθειαν, και να απαρνήται μόνον υπέρ της πατρίδος όλας τα ηδονάς και ευφροσύνας της μοναδικής ζωής και να διάγη κατά τους οίκους του μίαν ζωήν σεμνοτέραν, και αυστηροτέραν και από εκείνην την ενδεχομένην σκληροτάτην των στρατιωτών. Και το παραδοξότερον, να επιτελώσιν όλ’ αυτά η επιμονή και το αξίωμα ενός και μόνου Νομοθέτου, όστις έδωκε γενναίως το πρώτον παράδειγμα της αυστηράς εγκρατείας, και σκληραγωγίας εις τον εαυτόν του.

Τετάρτη 13 Ιανουαρίου 2010

Ιστορία της Ελλάδος


Ιστορία της Ελλάδος ΚΘ΄
Ολιβιέρου Γολδσμιθίου, Βιέννη 1805


Οι Είλωτες



Τούτο το σχήμα της δυαρχικής διοικήσεως επεκράτησεν αμεταβλήτως διά πολλών αιώνων[1], μ’ όλον οπού όντες δύο, είχον παντοτεινήν σχεδόν διχόνοιαν αναμεταξύτων περί του θρόνου[2]. Εις τον καιρόν ταύτης της διαδοχής εισήχθη κατά πρώτον και η δουλεία[3] εις την Σπάρτην. Ο Ευρυσθένης και Προκλής είχον χαρίση εις τους γεωργούς Σπαρτιάτας, και εις τους πολίτας τα όμοια προνόμια. Αλλ’ ο άγις έπειτα ακυρώσας εκείνο, οπού οι προ αυτού βασιλείς έκαμον υπέρ γεωργών, τους έρριψε δόσιμον[4]. Οι Είλωτες, οι μόνοι απειθείς εις αυτήν την νέαν εισφοράν, απεστάτησαν ίνα διαυθεντεύσωσι τα δίκαιά των, αλλ’ οι πολίται ου μόνον υπερίσχυσαν, κάμνοντες αυτούς δούλους, αλλά και διά μεγαλητέραν ποινήν, κατεδίκασαν αυτούς τε και τους απογόνους εις αιώνιον δουλείαν[5], και διά να αυξήσωσιν έτι μάλλον τας δυστυχίας των, επωνόμασαν και τους λοιπούς δούλους τη κοινή ονομασία Είλωτας[6].

[1] Περί τα 900 έτη, από της επανόδου των Ηρακλειδών εις την Πελοπόννησον, έως της τελευτής του Κλεομένους.
[2] Παυσ. Λακων. Βιβλ. Γ΄. Κεφ. Α΄.
[3] Δούλος ωνομάζετο πάλαι ο σκλάβος, και δουλεία η σκλαβεία.
[4] Στρ. Η΄. Κατά Παυσ. Γ΄. Έγινεν η δουλεία μεθ’ ένα αιώνα επί του ογδόου βασιλέως Αλκαμένους.
[5] Παυσ. Γ΄.
[6] Reitemeiers Beschichte der Gflaveren in Griechenland, Berlin 1789. Schlaegeri dissertation de Haelotibus 1730.

Πέμπτη 7 Ιανουαρίου 2010

Ιστορία της Ελλάδος


Ιστορία της Ελλάδος ΚΗ΄
Ολιβιέρου Γολδσμιθίου, Βιέννη 1805.
Κεφάλαιον Β΄

Περί διοικήσεως της Σπάρτης, και των νόμων του Λυκούργου.

Το βασίλειον της Λακεδαίμονος (1) δεν ήτον μεν τόσον μεγάλον, όσον το των Αθηνών, ως τόσον μετονά κατεστάθη πρωϊμώτερον από τούτο, διά τούτο και αρχίζομεν από αυτό. Η Λακεδαίμων, ως ανωτέρω είρηται, διωκείτο κατ' αρχάς από βασιλείς, ων οι δεκατρείς εβασίλευσαν κατά διαδοχήν από το γένος των Πελεοπιδών. Επειδή δε εν τούτω τω σκοτεινώ διαστήματι, ούτε τακτικοί νόμοι περιώριζον την υπέροχον δύναμιν της βασιλείας, ούτε ο λαός είχεν ιδέαν ακριβούς διοικήσεως, δεν συνέβη βέβαια καμμία αξιόλογος μεταβολή, ούτε από τον βασιλέα, ούτε από τον λαόν. Από τους Ηρακλείδας τους διαδόχους των Πελοπιδών ο λαός εδέχθη δύο βασιλείς ισοδυνάμους ανθ' ενός, διά το ακόλουθον παράδοξον συμβεβηκός. Αποθανών ο Αριστόδημος, αφήκε δύο διδύμους υιούς, Ευρυσθένη, κι Προκλέα (2), τόσον ομοίους αλλήλοις, ώστε δυσκόλως διεκρίνετο ο εις του ετέρου. Όθεν η μήτηρ αυτών, είτε μη θέλουσα, είτε μη δυναμένη να διακρίνη, ποιός ην ο πρωτογεννής, και επομένως άξιος του θρόνου, ότε οι Σπαρτιάται εζήτουν βασιλέα, έβαλε την κορώνην και εις τους δύο (3).

(1) Λακεδαίμων ονομάζεται η επαρχία, και Σπάρτη η μητρόπολις, αλλ' οι Συγγραφείς πολλάκις συγχέουσι τα ονόματα αδιαφόρως. Όρα περί των ανηκόντων τη ιστορία και πολιτεία της Λακεδαίμονος το κατά πάντα αξιόλογον Γερμανικόν βιβλίον υπό τον τίτλον Sparta. Ein Berfuch zur Vufflaerung der Befchichte und Berfaffung diefes Staats von Manfo. Leipz. 1800.
(2) 1178 πΧ.
(3) Εκ τούτου εβασίλευον δύο οικίαι εν τη Σπάρτη, οι Προκλείδαι, και οι Ευρυσθενείδαι, οι οποίοι τελευταίοι ωνομάζοντο έπειτα από τον υιόν του Ευρυσθένους Άγιν Αγίδαι. Όρα γενεαλογικήν σειράν και των δύο παρά Παυσ. Βιβλ. ΙΓ΄ 2 κτ. και παρ' Ηροδ. Η΄. 131.