Ιστορία της Ελλάδος

Ιστορία της Ελλάδος ΡΗ΄
Ολιβιέρου Γολδσμιθίου, Βιέννη 1805

Ο τοποτηρητής
Αρισταγόρας

Ο Αρισταγόρας ην κατ’ εκείνον τον καιρόν εις την Μίλητον επίτροπος του Ιστιαίου, και έλαβε την συμβουλήν από τον αυθέντη του να παρακινήση παντί σθένει τους Ίωνας εις επανάστασιν· και τω όντι αυτός ο στρατηγός, επειδή είχε φθείρη την υπόληψίν του εις την περσικήν αυλήν μετά μίαν άπρακτον, και ατυχή επιχείρησιν κατά της Νάξου, δεν είχε άλλο να κάμη, ειμή να συγκατανεύση εις την συμβουλήν του Ιστιαίου, και αφ’ ου διεγείρη την επανάστασιν, να γένη αυτός αρχηγός μιας νέας συμμαχίας (1).

Ο Αρισταγόρας διά να ελκύση προς αυτόν την εύνοιαν των Ιώνων, πρώτον μεν απεφάσισε να παραιτήση την εξουσίαν του εις την Μίλητον, όπου ην τοποτηρητής του Ιστιαίου, και να αποκαταστήση αυτήν εις την προτέραν ελευθερίαν, έπειτα δε διοδεύσας όλην την Ιωνίαν, κατέπεισε με το παράδειγμα, αξίωμά του, ίσως και με τους φοβερισμούς, όλους τους άλλους Τυράννους να μιμηθώσιν αυτόν· αυτοί δε όλοι έστερξαν εις τούτο μετά χαράς, και μάλιστα εν ω η Περσική δύναμις, αφ’ ου και εδυστύχησεν εις την κατά της Σκυθίας εκστρατείαν, δεν ήτον ικανή μήτε να τους παιδεύση διά την επανάστασιν, μήτε να τους διαυθεντεύση, εάν μείνωσι πιστοί προς αυτήν. Όθεν αφ’ ου ήνωσεν ο Αρισταγόρας διά του κοινού τούτου εγκλήματος όλας τας μικράς επαρχίας, τότε απέρριψε παρρησία το προσωπείον, και κηρύξας εαυτόν στρατηγόν του συμμαχικού στρατού, ηναντιούτο φανερώς εις την Περσικήν δύναμιν (2).

(1) Ηρ. Βιβλ. Ε΄ παρ. 30-35.
(2) Ο αυτός αυτόθι 36-38.