Ιστορία της Ελλάδος

Ιστορία της Ελλάδος ΜΒ΄

Ολιβιέρου Γολδσμιθίου, Βιέννη 1805.

επιπρόσθετη νομοθεσία

κοινά συσσίτια

Αλλ' ούτοι οι νόμοι δεν εκρίθησαν ικανοί να εμποδίσωσι την φυσικήν κλίσιν των ανθρώπων εις τας ηδονάς. Διά τούτο έγινεν άλλος τρίτος, προστάζων να είναι κοιναί όλαι αι τροφαί (συσσίτια, ή φειδίτια), και να τρώγωσιν όλοι οι άνδρες αδιαφόρως εις ένα κοινόν τρικλίνιον(1), και διά να μη φθείρωνται τα ήθη των πολιτών από το παράδειγμα των ξένων, κατεστάθη άλλος νόμος (ξενηλασία) επίτηδες, απαγορεύων τους ξένους να μένωσι πολύν καιρόν εν τη πόλει(2). Διά τούτων έγινεν η ολιγάρκεια ου μόνον αναγκαία, αλλά και η χρήσις των θησαυρών απενεκρώθη εν τω άμα. Καθείς πολίτης έστελλεν εις την κοινήν αποθήκην μηνιαίως τας τροφάς του ομού με ολίγα χρήματα δι' άλλα τυχηρά έξοδα, αι δε τροφαί συνίσταντο από ένα μέδιμνον αλφίτων (αλεύρου), οκτώ μέτρα οίνου, πέντε λίτρας τυρού, και δύο λίτρας και ημισείαν σύκων. Εις καθεμίαν τράπεζαν εκάθηντο δεκαπέντε άνθρωποι, και δεν ήτον συγχωρεμένον να δεχθή τις άλλον εις την τράπεζαν, ειμή ότε συνεφώνει όλη η συντροφία. Καθείς έπρεπε χωρίς διαφοράν να είναι εις τα συσσίτια, και μάλιστα λέγουσιν, ότι ότε ο Άγις επέστρεψεν από μίαν ευτυχή νίκην, εζημιώθη και ητιμάσθη, διότι έφαγε κατ' ιδίαν μετά της βασιλίσσης(3).

(1) Ονδάς όπου τρώγουν.

(2) Πλ. εν Λυκ. Ξεν. πολ. Λακ. 14. 4.

(3) Πλουτ. Λακ. αποφθ. Απηγορευμένον ην μα λείπη τις από τα συσσίτια, ειμή ότε εθυσίαζεν, ή ην βεβαρυμμένος από το κυνηγέσιον. Και τότε έπρεπε να στείλη εν μέρος των θυσιασθέντων, ή αγρευθέντων ζώων εις τα συσσίτια.

Ιστορία της Ελλάδος

Ιστορία της Ελλάδος ΜΑ΄

Ολιβιέρου Γολδσμιθίου, Βιέννη 1805.

νομισματική πολιτική

Ως τόσον, ο μόνος αναδασμός αυτός δεν ήθελεν ωφελήση τιποτες, εάν ο Λυκούργος επέτρεπε να συναθροίζωσιν έτι χρήματα, όστις, διά να σηκώση πάσαν άλλην διαφοράν, εκτός της εκ της αξιότητος, απεφάσισε να μοιράση επίσης τον πλούτον εις όλους. Αυτός δεν υστέρησε μεν εκείνους οπού είχον χρυσόν ή άργυρον από τα κτήματά των, αλλ' όπερ ταυτόν, εσμίκρυνε την τιμήν του χρυσού και αργύρου, συγχωρών τοις Σπαρτιάταις να πραγματεύωνται μόνον με σιδηρά νομίσματα εις πάσαν συναλλαγήν. Και τούτο το έκαμε τόσον βαρύ και ευτελές, ώστε εχρειάζετο μία άμαξα με δύο βόας, διά να φέρη δέκα μνας, ήτοι είκοσι λίτρας Στέρλινγ(1) εις την οικίαν, και ένας ολόκληρος οίκος προς φύλαξιν. Τούτο το σιδητούν νόμισμα δεν διεχώρει εις άλλας επαρχίας, αι οποίαι αντί να τιμήσωσι, το κατεφρόνουν μετά χλεύης, όπερ ιδόντες και οι Σπαρτιάται, το κατεφρόνουν και αυτοί τόσον, ώστε τελευταίον εγένοντο άχρηστα τα νομίσματα, και πολλά ολίγον εφρόντιζον περισσότερα, αφ' όσα εχρειάζοντο εις τα προς το ζην αναγκαία. Κατ' αυτόν τον τρόπον ου μόνον ο πλούτος εξωρίσθη εκ ταύτης της απλής πολιτείας, αλλά και τούτω επακόλουθα, δηλ. η φιλαργυρία, ο δόλος, η αρπαγή, και η τρυφή(2), ο δε λαός εύρεν εις την του πλούτου άγνοιαν μίαν ευτυχή αναπλήρωσιν όλων των εκ τούτου προερχομένων εντελειών.

(1) Το αγγλικόν νόμισμα Στέρλινγ (Sterling) τιμάται τανύν 13 φιορ. ή 16 γρόσσια.

(2) Οι επόμενοι λόγοι του αγγλικού Συγγραφέως, τους οποίους δεν εδυνήθην άλλως καλλίτερον να μεταφράσω, έχουσιν ούτως : and the people found in ignorance of riches, a happy substitute for the want of those refinements they bestow.

Ιστορία της Ελλάδος

Ιστορία της Ελλάδος Μ΄

Ολιβιέρου Γολδσμιθίου, Βιέννη 1805

αναδασμός

Ο Λυκούργος διεμοίρασεν επομένως όλην την γην της Λακωνίας εις 30,000 μέρη (κλήρους), της δε Σπάρτης εις 9000, διανείμας εξ ίσου εις τους εγκατοίκους εκάστης περιοχής(1). Κάθε μερίδιον ήτον ικανόν να θρέψη μίαν φαμηλίαν κατά τον ολιγαρκή τρόπον, οπού διώρισεν εκείνος, και μ' όλον οπού οι βασιλείς είχον διά το αξίωμά των μαγαλήτερον μερίδιον, ως τόσον αι τράπεζαι αυτών ήσαν μάλλον κόσμιαι και λιταί, πάρεξ πολυτελείς και άσωτοι. Λέγουσιν, ότι μετά τινας χρόνους επιστρέψας ο Λυκούργος από μίαν πολυχρόνιον οδοιπορείαν, και ιδών τον σίτον διαμοιραζόμενον εξ ίσου εις όλα τα μέρη της επαρχίας, είπε μειδιών προς τους παρεστώτας. Δεν ομοιάζει η λακωνία με ένα χωράφιον νεωστί διηρημένον μεταξύ πολλών αδελφών(2) ;

(1) Κάθε κλήρος εδύνατο να φέρη κατά τον Πλούταρχον 70 μεδίμνους κριθών διά τον άνδρα, και δώδεκα διά την γυναίκα, και εν ανάλογον μέτρον οίνου και ελαίου.

(2) Ως η Λακωνική φαίνεται πάσα πολλών αδελφών είναι νεωστί νενεμημένων ; Πλουτ. εν Λυκ.